Nowości w branży HVAC

Program Czyste Powietrze 2025

Program Czyste Powietrze 2025, uruchomiony 31 marca 2025 roku, jest kluczowym elementem polityki ekologicznej Polski, mającym na celu poprawę jakości powietrza i efektywności energetycznej budynków mieszkalnych. Szczególną uwagę poświęcono wsparciu dla systemów rekuperacji, które pomagają w oszczędzaniu energii i poprawie komfortu życia. Niniejszy raport szczegółowo omawia możliwości dofinansowania na rekuperację w ramach programu, uwzględniając kryteria kwalifikowalności, poziomy wsparcia finansowego oraz procedurę aplikacyjną, opierając się na oficjalnych źródłach i analizach dostępnych danych.

Cel i zakres programu

Program Czyste Powietrze, działający w latach 2018–2032, koncentruje się na wymianie nieefektywnych źródeł ciepła, takich jak „kopciuchy”, oraz termomodernizacji domów. Umowy z beneficjentami są podpisywane do 31 grudnia 2030 roku, a środki będą wydatkowane do 31 grudnia 2032 roku. Budżet programu obejmuje 13,9 miliarda PLN z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), 7,9 miliarda PLN z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) oraz dodatkowe 10 miliardów PLN z Funduszu Modernizacyjnego, co zapewnia stabilne finansowanie w formie dotacji bezzwrotnych.

Rekuperacja w programie: definicja i korzyści

Rekuperacja, czyli mechaniczna wentylacja z odzyskiem ciepła, to systemy, które odzyskują ciepło z powietrza wywiewanego i wykorzystują je do ogrzania świeżego powietrza napływającego do budynku. Taki system pozwala znacząco obniżyć rachunki za ogrzewanie, zmniejszyć emisję CO2 oraz poprawić jakość powietrza wewnątrz domu, co jest szczególnie ważne w nowoczesnych, szczelnych budynkach. Program Czyste Powietrze 2025 uwzględnia rekuperację jako element kwalifikowalny do dofinansowania, co czyni inwestycję bardziej dostępną dla właścicieli domów.

Kryteria kwalifikowalności

Aby skorzystać z programu, w tym z dofinansowania na rekuperację, należy spełnić następujące warunki:

Być właścicielem lub współwłaścicielem domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą, z co najmniej 3-letnim okresem własności (z wyjątkiem przypadków dziedziczenia).
Budynek musi mieć pozwolenie na budowę wydane przed 31 grudnia 2020 roku.
Nieruchomość nie może być wykorzystywana sezonowo ani w więcej niż 30% do celów biznesowych, a także nie może być budynkiem wybudowanym po 2020 roku ani objęta programem od 22 kwietnia 2024 roku.

Dodatkowo, nawet jeśli budynek już posiada efektywne źródło ciepła, można ubiegać się o dofinansowanie na rekuperację jako część szerszej termomodernizacji, obejmującej ocieplenie, wymianę okien i drzwi oraz dokumentację techniczną, pod warunkiem spełnienia standardów energetycznych programu.

Poziomy dofinansowania

Dofinansowanie zależy od dochodów gospodarstwa domowego i standardu energetycznego budynku, co zostało szczegółowo określone w programie:

Poziom dofinansowania	Maksymalny procent	Kryteria dochodowe	Dodatkowe warunki
Podstawowy	Do 40%	Dochód roczny ≤135 000 PLN	–
Podwyższony	Do 70%	Dochód ≤2 250 PLN/osobę (wieloosobowe) lub ≤3 150 PLN (samotne), lub ≤40x minimalne wynagrodzenie (biznes)	–
Najwyższy	Do 100%	Dochód ≤1 300 PLN/osobę (wieloosobowe) lub ≤1 800 PLN (samotne), lub ≤12x minimalne wynagrodzenie (biznes), lub świadczenia socjalne, z zapotrzebowaniem energetycznym >140 kWh/m²/rok	Obowiązkowy standard energetyczny budynku

Te progi zapewniają, że wsparcie trafia przede wszystkim do gospodarstw najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne, co jest jednym z priorytetów programu.

Procedura aplikacyjna

Proces aplikacyjny został zaprojektowany tak, aby był jak najbardziej przejrzysty i dostępny. Kluczowe kroki obejmują:

Audyt energetyczny: Konieczny jest audyt energetyczny, którego podsumowanie należy dołączyć do wniosku. W okresie przejściowym, trwającym 4 miesiące od 31 marca 2025 roku, dopuszcza się audyty niesygnowane przez certyfikowanych asesorów.
Dowód dochodów: Należy dostarczyć dokumenty potwierdzające dochody, aby określić poziom dofinansowania.
Złożenie wniosku: Wniosek jest rozpatrywany w ciągu 60 dni, a wypłata następuje po kolejnych 60 dniach.
Przedfinasowanie: Dla poziomów podwyższonego i najwyższego dostępne jest przedfinasowanie do 35%, realizowane przez operatorów programu.
Realizacja projektu: Całość inwestycji, w tym instalacja rekuperacji, musi być zakończona w ciągu 24 miesięcy od daty złożenia wniosku.

Dodatkowo, koszty poniesione od 28 maja 2024 roku mogą być uwzględnione w aplikacji, co daje możliwość skorzystania z programu osobom, które rozpoczęły inwestycje wcześniej.

Szczegóły dotyczące rekuperacji

Systemy rekuperacji są wyraźnie wymienione jako kwalifikowalne inwestycje w ramach termomodernizacji. Można je finansować zarówno w przypadku wymiany źródła ciepła, jak i jako samodzielny element modernizacji, jeśli budynek już spełnia wymagania programu pod względem efektywności energetycznej. Po zakończeniu projektu konieczne jest potwierdzenie standardu energetycznego za pomocą certyfikatu charakterystyki energetycznej, co zapewnia, że inwestycja przynosi oczekiwane efekty.

Dodatkowe informacje i zasoby

Aby uzyskać więcej szczegółów, warto odwiedzić oficjalną stronę programu, gdzie dostępne są odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, oraz stronę z dokumentami programu, zawierającą wzory wniosków i regulaminy. Lokalne punkty konsultacyjne oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) również oferują wsparcie w procesie aplikacyjnym.

Wnioski i rekomendacje

Program Czyste Powietrze 2025 otwiera nowe możliwości dla właścicieli domów, którzy chcą zainwestować w systemy rekuperacji, szczególnie w kontekście rosnących kosztów energii i potrzeby poprawy jakości powietrza. Zachęca się do jak najszybszego zapoznania się z kryteriami i rozpoczęcia procedury aplikacyjnej, aby skorzystać z dostępnych dotacji i przyczynić się do bardziej ekologicznego i komfortowego życia.