Rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, zyskuje coraz większą popularność w nowoczesnym budownictwie. Jednak aby system działał sprawnie, cicho i efektywnie, potrzebne są odpowiednie komponenty – jednym z nich jest skrzynka rozprężna. Jeśli zastanawiasz się, czym jest skrzynka rozprężna w rekuperacji, jakie pełni funkcje i dlaczego warto ją stosować, ten artykuł rozwieje Twoje wątpliwości.

Co to jest skrzynka rozprężna?

Skrzynka rozprężna to element systemu rekuperacji, który montuje się pomiędzy kanałami wentylacyjnymi a anemostatami. Jej zadaniem jest wyrównanie ciśnienia i prędkości powietrza płynącego przez instalację, zanim trafi ono do pomieszczeń. Można ją porównać do „bufora” – redukuje turbulentne przepływy powietrza, sprawiając, że wentylacja działa płynniej i ciszej.

Skrzynki rozprężne wykonuje się zwykle z metalu (np. stali ocynkowanej) lub tworzywa sztucznego. Mają kształt prostopadłościanu lub walca i są wyposażone w otwory – jeden większy (do podłączenia kanału wentylacyjnego) i kilka mniejszych (do podłączenia rur prowadzących do anemostatów). W środku często znajdują się przegrody lub materiały tłumiące, które dodatkowo wyciszają przepływ powietrza.

Jak działa skrzynka rozprężna w rekuperacji?

W systemie rekuperacji powietrze przemieszcza się z rekuperatora (centrali wentylacyjnej) przez kanały do pomieszczeń. Bez skrzynki rozprężnej szybki przepływ powietrza w wąskich kanałach mógłby powodować hałas – szumy, gwizdy czy świsty – zwłaszcza w miejscach, gdzie kanały się zwężają lub łączą z anemostatami. Skrzynka rozprężna działa następująco:

1. Powietrze z kanału wentylacyjnego wpływa do skrzynki.
2. W jej wnętrzu następuje rozprężenie – ciśnienie i prędkość powietrza maleją.
3. Powietrze równomiernie rozdziela się na mniejsze strumienie, które płyną do anemostatów i dalej do pomieszczeń.

Dzięki temu procesowi wentylacja jest nie tylko cichsza, ale też bardziej efektywna – powietrze rozprowadzane jest równomiernie, bez tzw. „przeciągów” czy nierównomiernego nawiewu.

Rodzaje skrzynek rozprężnych

Skrzynki rozprężne różnią się w zależności od potrzeb instalacji:

• Jednoanemostatowe – obsługują jeden anemostat, idealne do małych pomieszczeń, np. łazienek.
• Wieloanemostatowe – umożliwiają podłączenie kilku anemostatów, stosowane w większych przestrzeniach, jak salony czy biura.
• Z izolacją akustyczną – dodatkowo wyciszają system, co sprawdza się w sypialniach czy pokojach dziecięcych.

Wybór odpowiedniego modelu zależy od projektu rekuperacji, liczby anemostatów i wymagań akustycznych.

Dlaczego skrzynka rozprężna jest ważna?

Skrzynka rozprężna to nie tylko dodatek, ale kluczowy element poprawiający jakość rekuperacji. Jej zalety to:

• Redukcja hałasu – eliminuje nieprzyjemne dźwięki związane z przepływem powietrza.
• Lepsza dystrybucja powietrza – zapewnia równomierny nawiew i wywiew w pomieszczeniach.
• Zwiększenie komfortu – brak przeciągów i cicha praca systemu podnoszą jakość użytkowania.
• Ochrona instalacji – wyrównanie ciśnienia zmniejsza obciążenie kanałów i rekuperatora.

Bez skrzynki rozprężnej system rekuperacji mógłby być uciążliwy w użytkowaniu, zwłaszcza w domach, gdzie cisza jest priorytetem.

Montaż skrzynki rozprężnej – na co zwrócić uwagę?

Skrzynkę rozprężną montuje się zwykle w przestrzeni sufitu podwieszanego, na strychu lub w innych niewidocznych miejscach. Kilka wskazówek:

• Lokalizacja – powinna być łatwo dostępna do konserwacji, ale niezakłócająca estetyki pomieszczeń.
• Podłączenie – kanały i rury muszą być szczelnie zamocowane, aby uniknąć strat powietrza.
• Izolacja – w miejscach o dużych różnicach temperatur warto zaizolować skrzynkę, by zapobiec kondensacji pary wodnej.

Montaż najlepiej powierzyć specjaliście od rekuperacji, który dopasuje skrzynkę do projektu instalacji.